Naʼastsʼǫǫsí
![]() |
Díí kweʼé naaltsoos bikáaʼgi saad shijaaʼígíí éí naʼastsʼǫǫsí yaa halneʼ dooleeł. Naʼastsʼǫǫsí náánáłaʼígíí ałdóʼ baa yídíiłtah shį́į́. |
nihookááʼ naaldeehii | |
Naʼastsʼǫǫsí (Naʼatsʼǫǫsí) (Jį́ʼaniʼįįhí ) | |
![]() Ndaʼałkaahí bikʼehgo Peromyscus dóó Mus dóó Sigmodontinae daolyé | |
Nahasdzáán tʼáá siʼą́ą́ ńtʼę́ę́ʼ | |
---|---|
naaldeehii daʼałchozhígíí | |
Naʼastsʼǫǫsí (éí doodaiiʼ éí naʼatsʼǫǫsí) éí bidił daazdoíjiʼ atah yisdzoh. Nááná éí tsin deigházhíjiʼ ałdóʼ atah yisdzoh. Naʼastsʼǫǫsí łizhinígíí éí jį́ʼaniʼįįhí wolyé ałdóʼ.
Naʼastsʼǫǫsí éí ákwíí shį́į́ ałʼąą átʼé: ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Mus" dóó "Peromyscus" dóó "Sigmodontinae" deiłníigo dayózhí.
Diné Bikéyahdi naʼastsʼǫǫsí hadahóólįįdígííEdit
Náhookǫsjí kéyah dah siʼánígíí naʼastsʼǫǫsí hadahóólįįdígíí éí "Peromyscus" daolyé, ndaʼałkaahí bikʼehgo, áádóó éí 55 ánéelą́ą́ʼ ałʼąą átʼé.
Ánoolinígíí dóó bichʼiyąʼEdit
Díí naʼastsʼǫǫsí éí binááʼ ntsaa, áádóó éí dibéłchíʼíigo ndaashchʼąąʼ; bijáád dóó biteeldę́ę́ʼ éí daalgai łeh. Bitsʼíís éí 3–6di asdzoh
áníłnééz; bitseeʼ éí 2–8di asdzoh áníłnééz dóó ditłʼoʼ.Díí naʼastsʼǫǫsí éí tsin bineestʼąʼ deiłchozh dóó chʼil binááʼ dóó chʼosh yázhí deildeełgo naakai.
Tó wónaanídę́ę́ʼ naʼastsʼǫǫsíEdit
Tó wónaanídę́ę́ʼ naʼastsʼǫǫsí éí "Mus" daolyé, ndaʼałkaahíkʼehjí. Ndaʼałkaahí ádaaníigo díí naaldlooshii éí Naakaii Łizhiní Bikéyahdi hadahóólįįd daaní; dííshjį́į́góó éí nahasdzáán tʼáá siʼą́ą́ ńtʼę́ę́ʼ bikáaʼdi dahólǫ́ — tʼáá hazhóʼó Shádiʼááhjí kéyah yistinígíí, ńléidi éí ádaadin. Díí naʼastsʼǫǫsí éí 40go da ałʼąą átʼé.
Dahináanii Naaldeehii Bíígháán Dahólónígíí Biyaatsʼiin Dahólónígíí Bidił Daazdoígíí dóó Daʼałtʼoʼígíí Biishchʼid Dahólónígíí Náhookǫs biyaadi Hadahóólįįdígíí Tsin Deigházhígíí Naʼastsʼǫǫsí Ndahalinígíí
|
Díí naʼastsʼǫǫsí tsintahgi dóó tłʼoh dahólǫ́ǫgi naakai łeh, áádóó éí bílaʼashdlaʼii bikin dah naazhjaaʼígi ałdóʼ naakai. Azhą́ nihookááʼ naakai łeh ndi, łahda ndaʼałkǫ́ǫ́ʼ dóó tsinlátahgi naaldeeh ałdóʼ.
Ánoolinígíí dóó bichʼiyąʼEdit
Díí naʼastsʼǫǫsí éí ałʼąą áátʼeełii: łaʼ éí daalgai, łaʼ éí daalbá, náánáłaʼ éí daalchííʼ. Bitsʼíís éí 2–5di asdzoh
áníłnééz, bitseeʼ éí bitsʼíís aheeníłnééz.Tó wónaanídę́ę́ʼ naʼastsʼǫǫsí éí tʼáá ałtso daʼałchozhgo naakai.
Shádiʼááhdę́ę́ʼ naʼastsʼǫǫsíEdit
Shádiʼááhjí kéyah dah siʼánígíí bikáaʼgi naʼastsʼǫǫsí dahólónígíí éí "Sigmodontinae"-jįʼ atah daasdzoh. Łaʼ éí łéʼétsohgi ádaníłtso dóó naadoobooʼíinii ndahalin. Bitsʼíís éí 3–10 áníłnééz, áádóó éí łibá dóó diłhiłgo ndaashchʼąąʼ łeh.
Tʼáá díí tʼéiyá ndaʼastsʼǫǫsí daʼałchozh dóó daʼalghałgo naakai: łahda naaldlooshii yázhí (naʼashǫ́ʼii da) haalzheeh.