Naabeehó biWááshindoonjiʼ yaʼdah náhaaztʼąąʼniʼígíí, "Béésh bąąh dah siʼání" wolyégo beeʼbidoojiʼígíí. Tségháhoodzánídi kin Council Chamber wolyéego yiiyaʼanaajáʼ. Béésh bąąh dah siʼání éí Naabeehó biWááshindoon Legislative branch nilį́į́hgoʼ yaʼanaajá, tsébidiin dóó biʼáah tsébii béésh bąąh dah siʼání yaʼanaajá. Díí Béésh bąąh dah siʼání éí baʼandaʼiiniiłgo yaʼanaajá. 110 tááʼ naaznilí bighan Naabeehó bikéyah bikáaʼgo, díí aadę́ę́ béésh bąąh dah siʼání baʼandaʼiiniił. Béésh bąąh dah siʼání "Speaker" wolyéego éí tʼáá átʼé béésh bąąh dah siʼání yaʼanaajáʼígíí yiʼkʼiʼ deizʼį́į́h ałah naʼadlééhgo. Béésh bąąh dah siʼání éí dį́įdi ałhii neikááhgo ninahah, kin Council Chamber wolyé góneʼ. Aadi aadooléʼéʼ yaʼnidaʼtʼį́į́h łééh, áádóó bee hazʼáanii aadiʼ adéíłį́ʼ dóó yéélą́ nidaʼiiłééh.

Béésh bąąh dah siʼání yaʼanájááʼgi bikin éélkid, Tségháhoodzánídi átʼé.

Nitʼąąʼ nahané łahgo áshłééh

1936 biyihah yę́ędą́ą́ʼ éí Naabeehó biBéésh bąąh dah siʼání áłtsé aalyá, díí Wááshindoondę́ę́ʼ (U.S. Secretary of the Interior) akwii tʼéígoʼ aada yiilá. Díí éí Naabeehó bikéyah bikáaʼgi adooléʼéʼ hagédi doołééł biniiyé, áádóó Béésh bąąh dah siʼání aalyáʼígíí éí Naabeehó dinéʼé yaʼyaałtiʼ doolééł biniiyéʼ aalyá. Áłtsé béésh bąąh dah siʼání yaʼiijéé yę́ędą́ą́ʼ éí Chee Dodge yaʼnaʼaazhʼéézh Tségháhoodzázídi. 1934 biyihah yę́ędą́ą́ʼ éí Béésh Bąąh Dah Siʼání, Indian Reorganization Act áádóó yéélą́ʼ daʼasį́į́hdaʼ. 1937 biyihah yę́ędą́ą́ʼ iindaʼ Béésh Bąąh Dah Siʼání nazkʼą́ą́z (reform). 1984 biyiʼyihah yę́ędą́ą́ʼ dookwiishdę́ę́ʼ Béésh Bąąh Dah Siʼání, Naabeehó bikéyah bikáá doo adooléʼéʼ hagédiʼígíí bibeesó (haʼnéélʼą́ą́hgoʼ) beeʼaalį́į́hígíí nidaʼyiiláʼgoʼ bichʼį́ʼ nidaʼhaalyé áádóó tʼáá éí beesó choodaʼyoołį́ʼ. 1984 biyiʼyihah yę́ędą́ą́ʼ éí Béésh Bąąh Dah Siʼání "Trust Fund" haidiilá, aadi 12% beesó anéélʼąąhgo yaʼahiindeiʼgo aadaʼ yiilá.

 

2009 biyiʼyihah yę́ędą́ą́ʼ, Naabeehó bikéyah bikáaʼgo adaʼiiniił baʼnaʼasdéí. Díí éí Béésh Bąąh Dah Siʼání yaʼanjááʼígíí 24go aalyá. Áłtsé éí 88 yaʼanaajáʼ nitʼééh, Joe Shirley, Jr., naaltsoos yééneełtsoos Béésh Bąąh Dah Siʼání biʼooh andoolnį́į́ł niihgo.


Béésh bąąh dah siʼání 2010
Béésh Haagééd/Kʼaiʼbiiʼtó/Łichíiʼii
Tó Nehelį́į́h/Tsinaabąąs Habitiin
D. S. Tsinigine Tó Naneesdizí J.L. Butler
Tsʼah Biiʼ Kin/Ooljééʼ Tó
Shą́ą́ʼtóhí/Naatsisʼáán
J. Nez Naʼníʼá Hayázhí/Łeejin Haagééd/Tsiizizii
Tó Łání/Tsídii Toʼí
W. Phelps
Tsiiłchin Biiʼ Tó/Tó Dínéeshzheeʼ/Deinihootso K. Benally Kitsʼiilí/Beʼekʼid Baa Ahoodzání/Hoshdódii Tó
Tsé Dildǫ́ʼí/Tsinyiʼ Beʼekʼid
D. Witherspoon
Tsézhin Dilkǫǫh/Tó Hahadleeh/Díwózhii Biiʼ Tó
Beʼekʼid Baaʼoogeedí/Tʼiis Tó
E. P. Begay Łeeyiʼtó/Kinteel/Nahatʼá Dziil
Maʼiitoʼí/Tsé Siʼání
L. Curley
Dáʼákʼeh Halání/Táchiiʼ/Bis Dootłʼizh Ndeeshgiizh/Názlíní
Tsé Łání/Jeeh Deezʼá
J. Naize Tsʼíhootso/Teeł Chʼínítʼiʼ J.L. Hale
Chʼíńlį́ L. H. Pete Lókʼaʼchʼégai/Tsé Nikání/Tsééhílį́/Tó Dzisʼą́
Tséchʼízhí/Tsé Ntsaa Deezʼáhí
N. S. Begaye
Jádító/Tóyééʼ/Lókʼaahnteel
Kin Dah Łichííʼ/Kʼiiłtsoiitah
A. J. Shepherd Tʼáá Bííchʼį́įdii/Tsé Łichííʼ Dah Azkání/Naakaii Tó
Tółikan/Tʼiis Názbąs
K. Maryboy
Tʼiistsoh Sikaad/Niinahnízaad/Bááh Díílid
Tsétaakʼáán/Bis Deezʼáhí/Tʼiis Ndeeshgiizh/Tsétsį́į́ Nániitłʼiní
L. Bates Naatʼáanii Nééz R. Begaye
Gad Ííʼáhí/Bitłʼááh Bitoʼ/Tsé Łichííʼ Dah Azkání
Tséʼałnáoztʼiʼí/Bis Dah Łitso/Tó Haltsooí
Kʼaabizhiistłʼah
D. Tom Niʼiijííh Hasání/Tó Niłtsʼílí/Beʼekʼid Halchííʼ
Tséhootsooí
R. Smith
Naakaii Bitoʼ/Nahashchʼidí/Tó Haachʼiʼ
Maʼii Tééh Yitłizhí/Bááhaztłʼah
M. Begay Chéchʼízhí/Tséyaa Tó/Kin Hózhóní
Chéchʼiltah/Bááh Háálį́
C. Damon II
Kinłitsosinil/Tó Bééhwiisgání/Ayání Bitoʼ
Beʼekʼid Hóteelí/Tsin Názbąs Siʼą́/Dlǫ́ʼí Yázhí
E. Yazzie Tłʼóoʼditsin/Tʼiistsʼóóz Ńdeeshgizh/Náhodeeshgiizh
Tsé Ííʼáhí/Tséłgaii/Beʼekʼid Halgaii
Naayízí/Hanáádlį́
D. Simpson
Kin Łigaaí/Tsétaʼ Tóakʼoolí/Tó Áłtsʼíísí
Tó Hweełhíní/Yaʼniilzhiin/Náhodeeshgiizh Chʼínílíní
Chéchʼiizh Biiʼ Tó/Bilagáana Nééz
L. Tsosie Tʼiistsoh/Tó Hajiileehé/Tłʼohchiní G. Apachito


Ałdóʼ yídííłtah...


 Béésh Łichíʼii biyiʼdóó ił Nahazʼą́ baa Haneʼ